Ginekomastia to tylko jeden z efektów ubocznych stosowania steroidów, które zaburzają gospodarkę hormonalną organizmu. Dla kulturystów stanowi jednak poważny i bardzo kłopotliwy problem…
Zjawisko to polega na nagromadzeniu się tkanki tłuszczowej wokół sutka i stworzeniu warstwy przypominającej kobiecą pierś. Ginekomastia jest częstym efektem ubocznym występującym u mężczyzn, którzy regularnie stosują leki androgenne.
Tego typu preparaty pomagają budować masę mięśniową i zwiększać kilogramy na wadze, jednak zaburzają gospodarkę hormonalną. Przez skład leków wzrasta poziom estrogenu w organizmie, a zmniejsza się ilość produkowanego testosteronu.
Standardowo organizm dorosłego mężczyzny produkuje 100 razy więcej testosteronu niż estrogenu, ale w wyniku kuracji lekowej stosunek ten zostaje silnie zaburzony i daje widoczne efekty w postaci męskich piersi. Długotrwałe zażywanie preparatów może prowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie. W takim przypadku nadmiar tkanki tłuszczowej wokół sutków można usunąć tylko chirurgicznie.
Jak podkreślają eksperci, warstwa tkanki tłuszczowej wokół sutków nie zawsze musi być wynikiem terapii sterydowej. W wielu przypadkach przyczyn zjawiska dopatruje się również w procesie starzenia się (gdy naturalnie zmniejsza się poziom testosteronu), chorobach wątroby lub nerek, nowotworach lub zmniejszonej produkcji androgenów.
Istotnym aspektem powstawania ginekomastii są także indywidualne predyspozycje zawodnika. Regularne stosowanie sterydów anabolicznych może mieć różne skutki uboczne i nie u każdego będą się objawiać powstaniem piersi. U niektórych zawodników pojawia się łysienie, silny trądzik czy powiększenie prostaty.
Wystąpienie ginekomastii jest także uzależnione od typu sterydów, jakich zażywa zawodnik. Nie wszystkie środki o tym samym działaniu wywołują podobne skutki uboczne. Warto także pamiętać, że stosowanie jakichkolwiek środków farmakologicznych to bezpośrednia ingerencja w prawidłowo funkcjonujący system organizmu, dlatego niepożądane reakcje są naturalnym zjawiskiem i wiążą się z ryzykiem, które samodzielnie podejmuje każdy zawodnik.
Początkowym symptomem, który może wskazywać na wystąpienie efektów ubocznych stosowania sterydów anabolicznych, jest ból sutków. Zawodnik powinien zauważyć, że okolice jego piersi są nabrzmiałe i bolesne. W takim wypadku należy zacząć dokładnie obserwować zachodzące zmiany i w razie potrzeby natychmiast odstawić leki.
Ginekomastia nie musi występować w obu piersiach. Często zdarza się tak, że powiększa się tylko jedna pierś, co w początkowej fazie rozwoju ginekomastii może być mylnie diagnozowane jako uraz mięśnia klatki piersiowej, przeciążenie lub zwykła opuchlizna wynikająca z nadmiernego wysiłku fizycznego. Nieprzyjemny efekt uboczny stosowania sterydów anabolicznych może także objawiać się pociemnieniem skóry w okolicy sutka oraz widocznym powiększeniem samej brodawki.
Najskuteczniejszym sposobem zniwelowania ginekomastii jest natychmiastowe odstawienie sterydów anabolicznych. W większości przypadków piersi powinny same zniknąć, gdy w organizmie wyrówna się poziom hormonów. Proces jest odwracalny tylko jeśli leki nie były brane przez dłuższy okres czasu, a objawy zostały szybko zauważone.
Jeśli jednak ginekomastia jest wynikiem długiego procesu, jej zmniejszenie lub całkowite wyleczenie może być dużo trudniejszym procesem. Pierwszą metodą jest zastosowanie odpowiedniej terapii farmakologicznej. W celu uzyskania profesjonalnej pomocy i odpowiednich środków należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który dobierze najbardziej skuteczną terapię lub skieruje na wizytę u specjalisty. W skrajnych przypadkach nadmiar tkanki tłuszczowej wokół sutków jest usuwany chirurgicznie i wiąże się z długą rekonwalescencją oraz przerwą w treningach.
Foto wyróżniające: Pictures Ltd. / Corbis via Getty Images