Utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej ma nieodzowny wpływ na nasze życie i zdrowie. Jak ma się to do diety stosowanej przez kulturystów i w jaki sposób możemy zachować odpowiednie proporcje?
Przez pojęcie równowagi kwasowo-zasadowej rozumie się stan utrzymania optymalnego stężenia jonów wodoru (kationów i anionów) w płynach ustrojowych, który warunkuje pH i w efekcie ma gigantyczny wpływ na prawidłowy przebieg procesów życiowych. Optymalne pH dla większości procesów przemiany materii to 7,35–7,45. Równowaga ta jest utrzymywana za sprawą dwóch głównych składowych – wydalania w nerkach oraz niezakłóconej wentylacji w płucach. W momencie, gdy któraś z nich zostanie zaburzona, pH zacznie przesuwać się w jednym z dwóch kierunków – kwasowym lub zasadowym.
Zmiany pH organizmu w którymkolwiek kierunku mogą zagrażać naszemu życiu i zdrowiu. W praktyce zdecydowanie częściej spotyka się zakwaszanie organizmu aniżeli alkalozę. Do objawów takiego stanu rzeczy należą m.in. nieustanne zmęczenie, pogorszona cera, utrata apetytu czy przewlekłe bóle głowy. Dzieje się tak ze względu na mające wówczas miejsce zaburzenia w przemianie materii i gorsze wykorzystanie składników odżywczych. Ponadto w przypadku długotrwałej kwasicy mogą wystąpić różnego rodzaju schorzenia skóry, cukrzyca, nadciśnienie czy kamica nerek. Nie trzeba być specjalistą w tej dziedzinie, by zauważyć, że zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej to kluczowa kwestia w kontekście cieszenia się dobrym zdrowiem i długim życiem.
Spożywane przez nas na co dzień produkty różnią się od siebie zawartością pierwiastków kwaso- i zasadotwórczych, w związku z czym to, co jemy, naturalnie wpływa na gospodarkę kwasowo-zasadową. Jeśli założymy, że stosunek składników energetycznych w każdej racji pokarmowej jest prawidłowy, możemy wtedy obliczyć stosunek mikroważników pierwiastków kwasotwórczych (chlor, fosfor, siarka) do tych zasadotwórczych (wapń, sód, potas, magnez). Warto jednak zwrócić uwagę, że nie wszystkie pierwiastki z pożywienia są wykorzystywane przez organizm w jednakowym stopniu. Ponadto zdolność do alkalizowania, którą wykazuje większość warzyw, owoców i mleko, jest mniejsza od siły kwasotwórczej potraw mięsnych. W rezultacie dla zachowania równowagi kwasowo-zasadowej w jadłospisie powinny przeważać produkty zasadotwórcze.
Dieta zarówno profesjonalnego kulturysty, jak i amatora tej dyscypliny z natury opiera się na zdrowym odżywianiu, jednak biorąc pod uwagę równowagę kwasowo-zasadową, być może warto wprowadzić do niej pewne modyfikacje. Jak zdążyliśmy ustalić, dobrze jeśli w modelu żywienia dominują produkty zasadotwórcze – świetnie sprawdzą się owoce (takie jak jabłka, truskawki czy gruszki) i warzywa (buraki, marchew, pomidory czy sałata). Nie oznacza to jednak, że należy zrezygnować z produktów kwasotwórczych, a wręcz przeciwnie – mięso, ryż czy płatki owsiane we właściwych ilościach również przyczynią się do równowagi.
Zdjęcie główne: Anna Pelzer/unsplash.com