Skuteczne leczenie cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka, inaczej znany jako kompresja lub ucisk nerwu pośrodkowego, to schorzenie polegające na ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Objawia się mrowieniem, drętwieniem i bólem ręki, szczególnie kciuka, palca wskazującego, środkowego i częściowo serdecznego.

Przyczyny występowania cieśni nadgarstka to przede wszystkim:

• urazy i złamania nadgarstka,
• zapalenia ścięgien i torebek stawowych,
• artretyzm i zmiany zwyrodnieniowe,
• praca fizyczna z powtarzalnymi ruchami nadgarstka,
• otyłość,
• ciąża.

Czynnikami ryzyka są także niektóre choroby jak cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów czy tarczyca.

Wczesne rozpoznanie cieśni nadgarstka – klucz do skutecznego leczenia

Im wcześniej zostanie rozpoznana cieśń nadgarstka, tym lepsze są rokowania i skuteczność leczenia.

Na początku objawy mogą być niespecyficzne – mrowienie i nieznaczne drętwienie palców ręki. Z czasem dolegliwości się nasilają, pojawia się osłabienie chwytu, ból promieniujący do przedramienia, a w zaawansowanych przypadkach – zaniki mięśni kłębu kciuka.

Dlatego tak ważne jest, aby nie lekceważyć pierwszych symptomów i zgłosić się do lekarza. Lekarz zleci badania, które potwierdzą rozpoznanie – przede wszystkim jest to badanie przewodnictwa nerwów (EMG) i badanie ultrasonograficzne nadgarstka.

Konsultacja z lekarzem – kiedy należy udać się do specjalisty

W momencie pojawienia się niepokojących objawów ze strony ręki konieczna jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje na dalszą diagnostykę.

Kluczowe jest, aby nie zwlekać i już przy pierwszych dolegliwościach udać się na konsultację, ponieważ opóźnienie rozpoczęcia leczenia pogarsza rokowania.

Lekarz rodzinny na podstawie wywiadu i badania fizykalnego może podejrzewać cieśń nadgarstka, jednak ostateczne rozpoznanie musi postawić neurolog lub ortopeda. To on zdecyduje o dalszym postępowaniu – zachowawczym lub operacyjnym.

Metody leczenia zachowawczego cieśni nadgarstka

W początkowym okresie leczenie cieśni nadgarstka obejmuje działania zachowawcze, które może przynieść poprawę i pozwolić uniknąć operacji.

Polega ono na:

• unieruchomieniu nadgarstka szyną ortopedyczną przez 6 tygodni w celu zmniejszenia ucisku na nerw,
• zażywaniu leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych,
• wykonywaniu zastrzyków z kortykosteroidów,
• rehabilitacji – masażach, ćwiczeniach ruchomych, fizykoterapii,
• noszeniu szyny w nocy w celu unieruchomienia nadgarstka.

Te metody przynoszą ulgę w dolegliwościach i mogą powstrzymać postęp choroby. Jednak u wielu pacjentów konieczne jest leczenie operacyjne.

Kiedy rozważyć zabieg operacyjny na cieśń nadgarstka

Zabieg operacyjny jest konieczny, gdy mimo leczenia zachowawczego utrzymują się silne dolegliwości i dochodzi do pogorszenia funkcji ręki.

Wskazaniem do operacji są:

• nasilone nocne bóle i drętwienie ręki zakłócające sen,
• postępujące osłabienie chwytu i zaniki mięśniowe kłębu kciuka,
• brak poprawy po 6 tygodniach leczenia zachowawczego.

Podczas zabiegu chirurgicznego odblokowuje się kanał nadgarstka, poszerzając go tak, aby zlikwidować ucisk na nerw. Stosuje się mikrochirurgię, aby nie uszkodzić innych struktur.

Zabieg trwa około 30–40 minut. Wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym lub przewodowym. Okres rekonwalescencji wynosi około 6 tygodni.

Rehabilitacja po operacji cieśni nadgarstka – jak przyspieszyć powrót do zdrowia

Aby przyspieszyć powrót sprawności ręki po zabiegu, konieczna jest rehabilitacja.

Najważniejsze jej elementy to:

• wczesne rozpoczęcie ćwiczeń już następnego dnia po operacji,
• stopniowe zwiększanie zakresu ruchów nadgarstka i siły chwytu,
• ćwiczenia ruchome i czynnościowe,
• krioterapia i fizykoterapia przeciwbólowa,
• masaże dłoni i przedramienia.

Ćwiczenia powinno wykonywać się kilka razy dziennie po 10–15 powtórzeń każdego ruchu. Wskazana jest również rehabilitacja po hospitalizacji w celu pełnego usprawnienia.

Techniki samopomocy i ergonomia pracy przy zespole cieśni nadgarstka

Aby zmniejszyć dolegliwości w cieśni nadgarstka i zapobiec nawrotom, warto stosować zasady ergonomii i unikać czynników nasilających objawy.

Zalecenia:

• Unikanie powtarzalnych i monotonnych ruchów nadgarstkiem.
• Stosowanie wypoczynku i rozciągania mięśni co